Τίτλος προγράμματος: «A tale of many cities = Μια ιστορία πολλών πόλεων»
Το 13ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου υλοποιεί σχέδιο δράσης σε συνεργασία με οκτώ άλλα ευρωπαϊκά σχολεία: Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Τσεχία, Ρωσία, Τουρκία, Γαλλία, Ιταλία και Πορτογαλία, με τίτλο: ?A tale of many cities? (=Μια ιστορία πολλών πόλεων»), στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών Ελλάδας (Ι.Κ.Υ.).
Στόχος του συγκεκριμένου προγράμματος είναι να προσφέρει στους μαθητές μια πλατφόρμα - το έδαφος ? όπου μπορούν να διερευνήσουν τα στοιχεία του αστικού, κυρίως, περιβάλλοντος που ζουν, να αναδείξουν τα θετικά αλλά και να συνειδητοποιήσουν τα αρνητικά και τις αιτίες τους.
Συγκεκριμένα στοχεύει να ενεργοποιήσει τη σκέψη των μικρών μαθητών, να αμβλύνει τον ορίζοντα των γνώσεών τους, ώστε να συνειδητοποιήσουν την αλληλεξάρτηση που υπάρχει ανάμεσα στο αστικό περιβάλλον (δόμηση, αρχιτεκτονική) και στις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές δραστηριότητες των πολιτών και κατά συνέπεια να έχουν λόγο και ρόλο, ως ενεργοί πολίτες του μέλλοντος, στη διαμόρφωση μιας ανθρώπινης πόλης που σέβεται τους πολίτες της.
Ορμόμενοι από το ερώτημα: «Πως ονειρεύομαι την ιδανική πόλη του μέλλοντος;», οι μαθητές κάθε εταιρικού σχολείου θα πρέπει να γνωρίσουν καλά την πόλη τους ? τον τόπο τους? να δουν στοιχεία, γωνιές και δραστηριότητες που καθημερινά «κοιτάζουμε αλλά δε βλέπουμε», να μάθουν την ιστορία της , τα μικρά ή μεγάλα μυστικά που κρύβει, να τη νιώσουν με όλες τις αισθήσεις τους, να την αγαπήσουν και να την προβάλλουν.
Να ανταλλάξουν με τους μαθητές των εταιρικών σχολείων αυτή τη γνώση και τα συναισθήματα, αλλά και ιδέες πληροφορίες και καλές πρακτικές.
Για το σκοπό αυτό σχεδιάστηκε μια σειρά δραστηριοτήτων για τη διετία ανάπτυξης του προγράμματος 2014-2016, στις οποίες συμμετέχουν με ενθουσιασμό οι μαθητές μας.
Οι δράσεις του προγράμματός μας
1. Λογότυπο της εταιρικής σχέσης (logo competition)
Ένα κοινό στοιχείο που δένει όλα τα εταιρικά σχολεία και συνοδεύει όλες τις δράσεις και τα παραγόμενα.
Διαδικασία:
- Οι μαθητές φιλοτέχνησαν διάφορα σχέδια που εξέφραζαν το πνεύμα της συνεργασίας και επιλέχθηκε ένα από κάθε σχολείο.
- Τα σχέδια αναρτήθηκαν στην κοινή μας πλατφόρμα.
- Οι μαθητές κάθε χώρας ψήφισαν αυτό που τους άρεσε (εκτός του δικού τους).
- Τέλος, έγινε επιλογή εκείνου που πλειοψήφησε.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ανέδειξε το λογότυπο του σχολείου μας και η χαρά των μαθητών μας ήταν πολύ μεγάλη.
2. Πολιτισμός σ? ένα κουτί (culture in a box)
Δέκα αντιπροσωπευτικά αντικείμενα, χαρακτηριστικά του πολιτισμού ανταλλάχθηκαν ανάμεσα σε «ζευγάρια -χώρες», συνοδευόμενα από σχετικά σύντομα κείμενα.
Οι μαθητές του κάθε σχολείου επέλεξαν τα αντικείμενα και αιτιολόγησαν την επιλογή τους.
Η παραλαβή και παρουσίαση του κουτιού ακολούθησε μια συγκεκριμένη διαδικασία?
Όλα όμως αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα μας, ώστε οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί να έχουν πρόσβαση στα «πολιτισμικά κουτιά» όλων των χωρών.
Το δικό μας σχολείο αντάλλαξε με το εταιρικό σχολείο της Σκωτίας.
3. Παρουσίαση της περιφέρειάς μας (Regional presentation).
Οι μαθητές μας ? ανάλογα την ηλικία και τις δυνατότητες τους ? ανέλαβαν την υλοποίηση project σχετικά με την πόλη τους και την ευρύτερη περιοχή, εστιάζοντας στην ιστορική, αρχιτεκτονική και πολιτιστική πλευρά. Επισκέφτηκαν τα σημεία ενδιαφέροντος, φωτογράφισαν, ερεύνησαν, μελέτησαν και πειραματίστηκαν στη χρήση movie maker για την παραγωγή δεκάλεπτου video, με τη βοήθεια των δασκάλων τους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία τα παιδιά έμαθαν να παρατηρούν και να ερμηνεύουν στοιχεία που αποκαλύπτουν μυστικά περασμένων εποχών για τον τρόπο ζωής την κοινωνική ζωή και την οικονομική κατάσταση των ανθρώπων. Έμαθαν να εκτιμούν και να αγαπούν περισσότερο τον πολιτισμό τους και ως εκ τούτου να τον στηρίζουν και να τον προβάλλουν με τρόπο ελκυστικό. Παρουσιάστηκε στη συνάντηση Rio Major της Πορτογαλίας (Απρίλιος 2015) όπου ενθουσίασε και απέσπασε σχόλια θαυμασμού.
4. Βιβλίο μαγειρικής (cook book)
Τρεις τοπικές χαρακτηριστικές συνταγές (ορεκτικό ? κυρίως και επιδόρπιο) έπρεπε να επιλεχθούν από κάθε εταιρικό σχολείο για να μπουν στο κοινό «βιβλίο μαγειρικής» Μια από αυτές τις συνταγές έπρεπε να εκτελεστεί και να καταγραφεί η εκτέλεσή της. Οι μαθητές μας «ξέθαψαν τα τεφτέρια της γιαγιάς» και πρότειναν ενδιαφέρουσες (κάποιες ξεχασμένες ) συνταγές για το κοινό μας βιβλίο. Επέλεξαν μια για εκτέλεση κι αφού συγκέντρωσαν όλα τα υλικά και τα αντικείμενα / εργαλεία, μαγείρεψαν και απαθανάτισαν το εγχείρημά τους το οποίο πρόβαλλαν σε power point στη συνάντηση Rio Major της Πορτογαλίας (Απρίλιος 2015).
5. Ηλεκτρονικό βιβλίο φίλων (book of friends)
Εικοσιπέντε μαθητές από κάθε σχολείο περιγράφουν τον εαυτό τους ακολουθώντας ένα κοινό τύπο (μοντέλο περιγραφής) ο οποίος συμφωνήθηκε στη συνάντηση της Σκωτίας (εξωτερικά χαρακτηριστικά, χόμπυ, αγαπημένη μουσική, όνειρα, ελπίδες, κλπ.). Η δραστηριότητα οργανώθηκε και υλοποιήθηκε με τη βοήθεια της δασκάλας των αγγλικών στα πλαίσια του μαθήματος . Σε σχετικό σημείο στο www.ataleofmanycities.com αναρτήθηκε το book of friends όπου όλοι οι μαθητές θα μπορούν να μάθουν στοιχεία για συμμαθητές τους από άλλες χώρες, να εντοπίσουν διαφορές /ομοιότητες, κοινά όνειρα κι ελπίδες... Εκτός τούτου τυπώθηκε και σε τεύχος.
6. Τοπικοί μύθοι και θρύλοι (Myths and urban legends).
Το κάθε σχολείο επέλεξε δραματοποίησε και βιντεοσκόπησε ένα μύθο σχετικό και χαρακτηριστικό με τον τόπο του, διάρκειας 8-10 λεπτών. Οι μαθητές του σχολείου μας επέλεξαν το μύθο «Η αρπαγή της Ευρώπης από το Δία». Μια ομάδα παιδιών δραματοποίησε τον μύθο ο οποίος βιντεοσκοπήθηκε σε φυσικό περιβάλλον (στην περιοχή Αμνισός Ηρακλείου). Το αποτέλεσμα του εγχειρήματος είναι μια ταινία μικρού μήκους .
7. Οδηγός πόλης (Guide book).
Συγκεκριμένα, η δράση αυτή εστιάζει στην παρουσίαση της πόλης «του σήμερα» εμπλέκοντας όλες τις αισθήσεις. Οι μαθητές είδαν την πόλη τους από τη σκοπιά του επισκέπτη και ξεκίνησαν να εργάζονται απαντώντας στα ερωτήματα « τι θα δει, τι θα γευτεί, τι θ? αγγίξει, τι θα μυρίσει, τι θα ακούσει» ένας επισκέπτης στην πόλη μας. Τελικά προϊόντα της δράσης, που αποτελούν και εργαλεία στα χέρια του επισκέπτη, είναι η τύπωση ενός τρίπτυχου και ένας ηλεκτρονικός χάρτης με τη χρήση του προγράμματος «thinglink». Το τρίπτυχο αναπαράχθηκε σε αντίγραφα τα οποία ανταλλάγησαν με τα εταιρικά σχολεία (κατά την επίσκεψή τους στο σχολείο μας τον Οκτώβριο 2015), επίσης διανεμήθηκαν στην τοπική κοινωνία.
https://www.thinglink.com/scene/670132930693038080
8. Φωτομοντάζ (Photomontage) .
Δημιουργία αφίσας με τη χρήση του προγράμματος pizap. Οι μαθητές μας επέλεξαν 9 χαρακτηριστικά σημεία για το Ηράκλειο και τα επεξεργάστηκαν στο pizap συνοδευόμενα από μικρές λεζάντες. Τύπωση κοινής αφίσας όλως των συμμετεχόντων σχολείων.
9. Ευρωπαϊκό «συνονθύλευμα» (European patchwork).
Η δράση αυτή εξελίσσεται καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος και συνίσταται στη δημιουργία ενός «παπλώματος» με την προσθήκη τοπικών χαρακτηριστικών κάθε πόλης / περιοχής σε συγκεκριμένο χώρο, με τη χρήση κεντήματος, ραψίματος, κλπ. Ως εκ τούτου το «πάπλωμα» πηγαίνει από τη μια χώρα στην άλλη μόλις ολοκληρωθεί η εργασία Η δράση θα έχει ολοκληρωθεί και θα παρουσιαστεί στην τελευταία συνάντηση του προγράμματος , τον Μάιο 2016, στη Σικελία.
10. Επίδειξη μόδας (Fashion show).
Μια ιστορική ματιά σε συγκεκριμένη εποχή του παρελθόντος που έχουμε ξεχωρίσει από ενδυματολογική άποψη. Θα γίνει περιγραφή της ενδυμασίας και των μερών / στοιχείων που την αποτελούν, καθώς και αναφορά στο ρόλο και τη λειτουργία που το κάθε μέρος επιτελούσε. Το σχολείο μας επέλεξε την κρητική ενδυμασία με τα «σαλβάρια» για τον άνδρα και τη «σάρτζα» για τη γυναίκα. Μαθητές παρουσίασαν την τοπική ενδυμασία με φωτογραφίες και βίντεο. Η παρουσίαση όλων των εταιρικών σχολείων θα συλεχθεί σε ένα κοινό βίντεο.
11. Μοντέλο κλίμακας (Scale model).
Η δράση αυτή συνίσταται στην κατασκευή ενός μοντέλου κλίμακας ενός σημείου (μνημείου, κτιρίου) που αποτελεί ορόσημο για την πόλη του κάθε εταιρικού σχολείου (a land mark). Για την κατασκευή χρησιμοποιούνται ποικίλα υλικά με τα οποία οι μαθητές πειραματίζονται για να δώσουν όσο γίνεται πιο πιστό αποτέλεσμα. Παρουσίαση του όλου εγχειρήματος στην τελευταία συνάντηση για το πρόγραμμα, στη Σικελία.
12. Μια ιστορία πολλών πόλεων (A tale of many cities).
Όλες οι παραπάνω δραστηριότητες θα έχουν χρησιμεύσει ως υπόβαθρο για να φτάσουμε στην τελευταία η οποία αποτελεί και το επίκεντρο/απαύγασμα του όλου προγράμματος και είναι ο πραγματικός σχεδιασμός πόλης- μέσω ενός λογισμικού- μιας πόλης ιδανικής και ανθρώπινης.
Συγκεκριμένα, στόχος της δράσης είναι να αφήσουμε τους μαθητές να δημιουργήσουν μια μελλοντική ευρωπαϊκή πόλη, όπου κάθε εταίρος θα είναι υπεύθυνος για ένα συγκεκριμένο τομέα της πόλης: υποδομές, στέγαση, ενέργεια, κυκλοφοριακό, αδέσποτα ζώα, πράσινο, συντήρηση και ανάδειξη ιστορικών μνημείων κ.λπ., μέσα από την ανάπτυξη συγκεκριμένων στρατηγικών .
Στον επιμερισμό των τομέων, το σχολείο μας ανέλαβε τη δράση για τα αδέσποτα ζώα.
Διακρατικές συναντήσεις
1η Συνάντηση εκπαιδευτικών στη Σκωτία (Οκτώβριος 2014). Συμμετείχαν δύο εκπαιδευτικοί από το σχολείο μας, όπου συζητήθηκαν θέματα που αφορούσαν την υλοποίηση των δράσεων, και τα παραγόμενα προϊόντα, καθώς και την ανταλλαγή και επικοινωνία ανάμεσα στους εταίρους. Οι μαθητές θέλοντας να «συστηθούν» στους συμμαθητές τους και στους εκπαιδευτικούς των εταιρικών σχολείων προετοίμασαν ένα power point και φιλοτέχνησαν μια αφίσα της πόλης τους, τα οποία προβλήθηκαν εκεί και διανεμήθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες.
2η Συνάντηση εκπαιδευτικών και παρουσίαση των δράσεων του πρώτου έτους, στην Πορτογαλία (Απρίλιος 2015). Συμμετείχαν τέσσερις εκπαιδευτικοί από σχολείο μας, όπου παρουσίασαν τις δράσεις που είχαν υλοποιήσει οι μαθητές μας κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
3η Συνάντηση εκπαιδευτικών στην Ελλάδα, στο σχολείο μας (Οκτώβριος 2015).
Το σχολείο μας είχε την τιμή να υποδεχτεί 21 εκπαιδευτικούς από τα εταιρικά σχολεία, στα πλαίσια προγραμματισμένης εκπαιδευτικής συνάντησης μια εβδομάδας. Τους δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφτούν τάξεις, όπου εκπαιδευτικοί και μαθητές τους υποδέχθηκαν με θεατρικά και μουσικά δρώμενα, καθώς και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, όπου απέσπασαν τους επαίνους και τον ενθουσιασμών των ευρωπαίων δασκάλων.
Οι διευθυντές των σχολείων μας καθώς και το εκπαιδευτικό προσωπικό αντάλλαξαν απόψεις πάνω σε εκπαιδευτικά ζητήματα (και όχι μόνο).
Η συνέχεια της παραμονής τους εδώ περιλάμβανε συναντήσεις εργασίας πάνω στην παρουσίαση και αξιολόγηση των δράσεων του προγράμματος, στην ανταλλαγή απόψεων και την ανάδειξη καλών πρακτικών, καθώς και προγραμματισμό επόμενων δράσεων.
Επίσης οργανώθηκε εκδήλωση, στην αίθουσα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Ηρακλείου, με τη συμμετοχή εκπαιδευτικών και τοπικών φορέων, για την παρουσίαση του προγράμματος όπου κάθε σχολείο επέλεξε να παρουσιάσει μια δράση κα μέσα από αυτήν να μας ταξιδέψει στην πόλη και την περιοχή του με ένα τρόπο απλό, ανεπιτήδευτο ?τον τρόπο των μικρών παιδιών.
Τέλος, οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί μας είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την Κνωσό και το αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου, ενώ δεν παραλείψαμε να τους φέρουμε σ? επαφή με την τοπική παράδοση και την κρητική φιλοξενία.
Αρωγός σε όλη την προσπάθεια αυτή στάθηκε ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων, αλλά και τοπικοί φορείς.
4η Συνάντηση εκπαιδευτικών στη Σικελία (Μάιος 2016).
Η συνάντηση λήξης του προγράμματος έγινε από τις 8 έως 14 Μαϊου 2016 στο εταιρικό σχολείο G. VERGA στο Fiumefreddo της Σικελίας, όπου συμμετείχαν εκπαιδευτικοί απ? όλα τα εταιρικά σχολεία. Το σχολείο μας εκπροσώπησαν 3 εκπαιδευτικοί οι οποίοι παρουσίασαν τις εργασίες των μαθητών μας, ως αποτέλεσμα των τριών τελευταίων δράσεων που είχαν αναλάβει και απέσπασαν θετικά σχόλια και επαίνους από τους Ευρωπαίους συναδέλφους.
Μεταξύ άλλων έγινε ανταλλαγή απόψεων, ιδεών, και πληροφοριών σχετικά με τα εκπαιδευτικά συστήματα των χωρών εταίρων, καθώς και αξιολόγηση του προγράμματος για την ανάδειξη των καλών πρακτικών.
Εκείνο όμως που έφερε ρίγη συγκίνησης και περηφάνειας ήταν η αρχαία ιστορία της ερύτερης περιοχής. Οι κήποι της Νάξου, η Ταορμίνα, η Κατάνια, οι Συρακούσες, η Ορτιγία και άλλες ελληνικές αποικίες, είναι πανέμορφα δείγματα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Σε κάθε του βήμα ο επισκέπτης ανακαλύπτει και ένα ίχνος και ένα μύθο συνυφασμένο με τους αρχαίους Έλληνες και την αρχαία Ελλάδα.